Embolija je medicinski termin koji se odnosi na stanje kada nešto blokira ili začepljuje krvne sudove u telu. To „nešto“ što blokira krvotok obično je emboli, koji mogu biti krvni ugrušci, masne čestice, vazdušni mehurići, ili čak deo tumora ili infektivnog organizma. Ovaj blokada sprečava normalan protok krvi i može izazvati ozbiljne zdravstvene posledice, zavisno od toga gde se embolus (blokada) zaustavi.
Plućna embolija je ozbiljan medicinski problem koji se javlja kada krvni ugrušak, poznat kao tromb, migrira kroz krvne žile do pluća, gdje može začepiti krvne žile, što može dovesti do smrtnog ishoda. Dr. Petar Seferović, kardiolog, objašnjava važnost prepoznavanja simptoma i prevencije, naglašavajući kako su ovi problemi posebno izraženi u postoperativnoj fazi, kada pacijenti postaju podložniji stvaranju ugrušaka.
Prvi simptomi i rizični faktori
Jedan od nedavnih slučajeva koji je podigao veliku pažnju u javnosti bio je slučaj 44-godišnje žene iz Sremske Mitrovice, koja je preminula zbog plućne embolije nakon operacije uklanjanja slijepog crijeva. Ovaj tragičan slučaj je pokazao kako krvni ugrušak u nozi može migrirati do pluća, izazivajući fatalnu emboliju. Dr. Seferović ističe da je ovaj tip stanja u postoperativnoj fazi relativno čest, jer je organizam tada podložniji stvaranju ugrušaka.
- Tromb koji nastaje u nozi može migrirati kroz krvne žile i dospjeti u pluća, gdje začepi krvne žile. Ovo stanje može biti izuzetno opasno ako se ne dijagnosticira na vreme. Prema rečima Dr. Seferovića, ključna greška u ovom slučaju bila je nedostatak odgovarajuće antitrombotske terapije, koja bi mogla sprečiti razvoj tromba i njegovu migraciju prema plućima.
Značaj rane dijagnostike
Kardiolog dalje naglašava kako su simptomi povezani s trombozom i plućnom embolijom lako prepoznatljivi, a neki od ključnih pokazatelja uključuju otečene noge, koje mogu biti i bolne ili crvene. Takvi simptomi ukazuju na upalu unutar vene, poznatu kao tromboflebitis, što je često prvi znak prisutnosti tromba. Otečene noge su posebno česte jer noge imaju veliku mrežu vena, što omogućava da tromb nastane u tom delu tela.
Oteklina može biti prisutna u različitim delovima tela, ali noge su najčešće zahvaćene. Povišena telesna temperatura je takođe jedan od znakova upalnog odgovora uzrokovanog trombom, koji može signalizirati početak ozbiljnog stanja.
Prevencija i ključne mjere
Dr. Seferović naglašava da je prevencija ključ u sprečavanju razvoja tromboze i plućne embolije. Ultrazvuk je jedan od najvažnijih dijagnostičkih alata koji omogućava ranije otkrivanje tromba, što može značajno smanjiti rizik od plućne embolije ako se pravilno koristi. Ovaj alat omogućava lekarima da prate krvne žile i detektuju moguće ugruške pre nego što postanu ozbiljna prijetnja.
Osim ultrazvuka, važna preventivna strategija uključuje i upotrebu antitrombotičkih lekova, koji mogu sprečiti stvaranje krvnih ugrušaka, kao i stalno praćenje pacijenata, naročito nakon hirurških zahvata. Protokoli za prevenciju tromboze, koji uključuju doslednu primenu ovih strategija, ne bi smeli biti zanemareni, jer mogu značajno smanjiti rizik od smrtnosti.
Praćenje zdravstvenih parametara
Dr. Seferović takođe savetuje ljude, posebno mlađe od 40 godina, da redovno prate svoje zdravstvene parametre. Godišnje merenje šećera u krvi, proveravanje nivoa holesterola, kao i kompletna krvna slika i ultrazvuk abdomena, mogu biti ključni u prevenciji problema koji povećavaju rizik od tromboze i plućne embolije.
Iako plućna embolija predstavlja ozbiljnu prijetnju zdravlju, rano prepoznavanje simptoma i pravovremena medicinska intervencija mogu značajno smanjiti rizik od smrtnog ishoda. Prevencija, kao i poštovanje medicinskih smjernica i protokola, od esencijalne su važnosti, naročito u postoperativnom periodu, kada je organizam najosjetljiviji.
Zaključak
Plućna embolija je ozbiljno stanje koje se može razviti nakon stvaranja tromba, naročito u postoperativnim fazama. Prevencija tromboze, kao i pravovremeno prepoznavanje simptoma, mogu značajno smanjiti rizik od smrti. Dr. Seferović naglašava da je dosledno praćenje zdravstvenih parametara, kao i primena utvrđenih medicinskih smjernica, od ključne važnosti za smanjenje incidencije plućne embolije i drugih sličnih komplikacija.
Ulaganje u prevenciju, pravovremena dijagnostika i odgovarajuća terapija mogu imati veliki uticaj na zdravlje pacijenata, naročito u slučajevima visokog rizika, kao što su postoperativne faze.
