Smrtonosna infekcija listerijom odnijela je živote pet osoba u Austriji, što je dovelo do prestanka proizvodnje u austrijskoj mljekari poznatoj kao “Glognic” jer se sumnjalo da je izvor ove bakterijske epidemije.
Osoba odgovorna za vođenje ove zloglasne mlekare, državljanin Srbije, sada je osuđena na 13 meseci zatvora. Muškarac srpskog porekla, koji je ranije bio na poziciji generalnog direktora mlekare u Donjoj Austriji, osuđen je pred sudom u Bečkom Nojštatu za ubistvo iz nehata i nanošenje fizičkih povreda. Otkriveno je da krema koju proizvodi njegova mljekara sadrži štetne bakterije poznate kao “listerija”, što je rezultiralo nesretnim gubitkom pet života. Zbog toga je osuđen na kaznu zatvora od 13 mjeseci.
Na suđenju održanom u Wiener Neustadtu, bivši generalni direktor mljekare Glognitz suočio se s teškim optužbama, uključujući ubistvo iz nehata. Tvrdi se da su se u periodu od 2020. do 2022. godine u fabrici sira u vlasništvu okrivljenog pojavile smrtonosne bakterije listerije. Tragično, ove bakterije su odnijele živote pet osoba i uzrokovale bolest kod šest drugih. Među pogođenima bila je i prerano rođena djevojčica koja je rođena 2022. godine i koja se borila sa listeriozom, preživjevši na kraju životno opasan slučaj sepse.
U septembru 2023. godine počelo je suđenje, sa iskazima svjedoka koji su istakli žalosno stanje u sirani. Oni su između ostalog opisali prisustvo pacova, plijesni i neugodnog mirisa. Pored niza kvarova u održavanju, utvrđeno je i da zaposleni nisu imali odgovarajuću obuku i da dostavna vozila nisu bila adekvatno opremljena rashladnim sistemima.
Infekcija bakterijom Listeria monocytogenes dovodi do razvoja akutne zarazne bolesti poznate kao listerioza.
Listeria, neuobičajena i vrlo opasna bakterija, ima potencijal da bude smrtonosna u teškim slučajevima. Kontaminirana hrana, posebno mliječni proizvodi i neoprano povrće, služi kao primarna ulazna tačka za ovu bakteriju u naše tijelo. Njegovo prisustvo je široko rasprostranjeno, potječe iz prirode i proteže se na životinje kao što su sisari, ptice, pa čak i insekti poput pauka, prije nego što se na kraju infiltriraju u naše zalihe hrane.
Listeria, opasna bakterija, ima sposobnost da napreduje i razmnožava se u širokom temperaturnom rasponu, u rasponu od ispod nule na 0 stepeni Celzijusa do čak 45 stepeni. To implicira da čak i naizgled bezbedni okviri frižidera mogu poslužiti kao plodno tlo za ovaj opasan mikroorganizam.
Bakterije poznate kao Listeria predstavljaju značajnu prijetnju zbog visokog nivoa opasnosti. Obično se otkriva u odvodima objekata za proizvodnju hrane. Sam čin radnika koji hodaju po ovim prostorima može dovesti do toga da se bakterije zalijepe za njihove čizme i cipele, a zatim uđu u pogon u kojem se hrana prerađuje, sortira ili pakira. Ovu informaciju je saopštio prof. dr Dragojlo Obradović, koji je predsednik Udruženja mikrobiologa Srbije.
Prema podacima Gradskog zavoda za javno zdravlje Beograda, listerija može da se infiltrira u povrće preko zemlje, dok se hrana može kontaminirati u fazi pripreme. Proliferacija ove bakterije može dostići nivoe koji predstavljaju rizik od bolesti tokom distribucije ili skladištenja hrane.
Prema rečima profesora Obradovića, potencijal za kontaminaciju postoji i pre i posle termičke obrade, što dovodi do nesrećnog scenarija gde je kvalitet hrane ugrožen tokom faza pakovanja ili sortiranja.
Mlijeko i mliječni proizvodi često sadrže listeriju, bakteriju koja predstavlja rizik za trudnice jer može dovesti do spontanog pobačaja ili prijevremenog porođaja; dodatno, njegov uticaj na centralni nervni sistem može dovesti do meningitisa.
Širenje bolesti i prepoznavanje onih koji su najugroženiji.
Početni znaci infekcije se možda neće manifestirati sve dok ne prođe nekoliko dana, iako je moguće da se ovaj period produži i na nekoliko mjeseci. Tipično, faza inkubacije traje od sedam do 30 dana, a najčešće traje 21 dan.
Starije osobe, trudnice, novorođenčad, osobe sa malignim hematološkim oboljenjima, kao i oni sa oslabljenim imunološkim sistemom su podložniji infekcijama. Imunitet je u ovim slučajevima ugrožen kao rezultat terapije kortikosteroidima ili citostaticima, HIV infekcije ili transplantacije.
Bakterije listerije mogu se naći u različitim sredinama, uključujući vodu, tlo, životinjski otpad i određene izvore hrane. Životinje koje borave zajedno u krdima posebno su osjetljive na njegov utjecaj.
Tokom 2021. godine, Centri za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC) u Sjedinjenim Državama proveli su detaljnu istragu više slučajeva infekcije listerijom, u konačnici potvrdivši da širenje infekcije potiče od različitih proizvođača. upakovanih mešanih salata.
Zaraza se može prenijeti i direktnim kontaktom prilikom rukovanja zaraženim životinjama tokom procesa klanja. Primarni način zaraze pojedinaca je konzumacija nedovoljno kuhane hrane dobivene od bolesnih životinja ili kontaminirane njihovim izmetom, kao što su mlijeko, mliječni proizvodi, mesne delicije, riba, živina, govedina i povrće. Osim toga, moguće je da se fetus zarazi listeriozom kroz placentu.
Na napredovanje, ozbiljnost i ishod infekcije utiču faktori kao što su količina konzumiranih bakterija, status imunološkog sistema pojedinca i patogene karakteristike bakterijskog domaćina.
Manifestacija Listeria infekcije u tijelu može rezultirati raznim stanjima kao što su meningitis ili meningoencefalitis, rombencefalitis ili stvaranje moždanih apscesa. Tipični simptomi koji se javljaju u većini slučajeva uključuju:
Simptomi koji se mogu uočiti kod novorođenčeta zaraženog Listerijom su sljedeći:
Pobačaj ili prijevremeni porođaj potencijalni je ishod težih infekcija uzrokovanih ovom specifičnom bakterijom. Ima sposobnost da utiče na bilo koji organ u telu, uključujući centralni nervni sistem, što dovodi do meningitisa. Novorođenčad, osobe starije od 70 godina i oni sa oslabljenim imunološkim sistemom posebno su podložni infekcijama. Podaci pokazuju da se najveći broj infekcija javlja od maja do avgusta, što se može pripisati prelasku na ishranu bogatu svežim povrćem i višim temperaturama. Stopa mortaliteta se kreće od 20 do 30 posto, a otprilike 22 posto infekcija listerije tokom trudnoće rezultira pobačajem.
Potvrda listerioze uključuje identifikaciju bacila u različitim sterilnim uzorcima, uključujući krv, cerebrospinalnu tečnost i amnionsku tečnost. Samo izolovanje bakterija iz stolice ili vaginalne flore je neadekvatno zbog njihove sklonosti da se šire po tijelu.
Ekskluzivno liječničko određivanje antibiotika, uzimajući u obzir kliničku sliku pacijenta i cjelokupno zdravlje, rezultiralo je najuspješnijim oblikom terapije.
Poštivanje propisa u cijelom procesu proizvodnje hrane, uključujući pravilno pranje i temeljnu toplinsku obradu, predstavlja najvažniji princip prevencije. Podjednako je ključno i širenje znanja visokorizičnim osobama, kao što su trudnice i one sa kompromitovanim imunološkim sistemom, o imperativu suzdržavanja od konzumiranja nepasteriziranog mlijeka i mliječnih proizvoda.
Kako navodi eKlinika, osobe sa oslabljenim imunološkim sistemom i buduće majke treba da se klone konzumacije nepasterizovanog mleka i mlečnih proizvoda, kao i svih unapred pripremljenih jela koja nisu zagrejana pre konzumiranja. Obavezno je podgrijati ohlađenu hranu, a sirovo voće i povrće se mora pažljivo oprati uz jak mlaz vode.
